Amaç:
Pulmoner tromboemboli (PTE), acil tanı ve tedavi gerektiren ana pulmoner arter ve/veya dallarının trombüs veya başka bir nedenle tıkanması sonucu ortaya çıkan kardiyovasküler bir hastalıktır. PTE’nin mortalitesini öngörmek amacıyla bazı skorlama sistemleri kullanılmaktadır. Çalışmamızda basitleştirilmiş pulmoner emboli şiddet indeksi (sPESI), şok indeksi (SI) ve bilgisayarlı tomografi pulmoner anjiyografide (BTPA) sağ ventriküler/sol ventriküler (RV/LV) oranının 30 günlük mortaliteyi öngörmede üstünlüklerini göstermeyi amaçladık.
Yöntemler:
Çalışmamız Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Şişli Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Servisi’ne 01 Ocak 2017-17 Kasım 2021 tarihleri arasında başvuran akut PTE tanısı almış hastaların incelendiği retrospektif ve kesitsel bir araştırmadır. Hastaların demografik ve klinik özellikleri, vital parametreleri kaydedildi. SI, sPESI skoru ve RV/LV oranı hesaplandı. SI ≥1,0, sPESI ≥1,0 ve RV/LV ≥1,0 yüksek risk olarak kabul edildi.
Bulgular:
Çalışmaya alınan toplam hasta sayısı 205 olup, %55,6’sını kadın, %44,4’ünü erkek cinsiyet oluşturmaktaydı. Çalışmamızdaki hastaların yaş ortalaması 67,1±16,6 (minimum-maximum =20,0-105,0) olarak saptandı. sPESI, SI, RV/LV oranını mortalite görülen grupta istatistiksel olarak anlamlı saptadık (p<0,05). Çalışmamızda PESI’yi [eğri altında kalan alan (AUC) =0,776] altın standart kabul ederek, sPESI (AUC =0,697), SI (AUC =0,654) ve RV/LV oranının (AUC =0,605) mortaliteyi saptamak açısından alıcı işletim karakteristik eğrisi analizini yaptık, sırasıyla sPESI, SI ve RV/LV oranının orta düzeyde prediktif ve istatistiksel olarak anlamlı olduğunu saptadık (p<0,001, p<0,001, p=0,001, p=0,0028).
Sonuç:
Akut PTE’li hastalarda, tanı ve risk sınıflandırması için BTPA’nın tek bir prosedür olarak kullanılabileceğini düşünüyoruz. SI, sPESI ve RV/LV oranlarının 30 günlük mortaliteyi öngörmede anlamlı olduğu saptandı.
Anahtar Kelimeler: Bilgisayarlı tomografi pulmoner anjiyografi, mortalite, PESI, pulmoner tromboemboli, RV/LV oranı, SI, sPESI